Układ rozrządu w silniku spalinowym to jeden z najważniejszych mechanizmów odpowiadających za prawidłowe funkcjonowanie jednostki napędowej. Jego zadaniem jest synchronizacja pracy wałka rozrządu i wału korbowego, a tym samym kontrolowanie momentu otwierania i zamykania zaworów dolotowych i wydechowych w odpowiednim czasie względem ruchu tłoka. Jednym z dwóch najczęściej spotykanych rozwiązań w tym zakresie jest łańcuch rozrządu.
Jak działa łańcuch rozrządu?
Łańcuch rozrządu działa na zasadzie przeniesienia napędu z wału korbowego na wałek (lub wałki) rozrządu za pomocą metalowego łańcucha, który obraca się w zamkniętym obiegu, napinany przez specjalne napinacze hydrauliczne lub mechaniczne. W odróżnieniu od paska rozrządu, łańcuch jest komponentem metalowym, który pracuje wewnątrz silnika, w kąpieli olejowej, co zabezpiecza go przed działaniem czynników zewnętrznych oraz zapewnia stałe smarowanie.
Zaletą takiego rozwiązania jest większa trwałość i odporność na skrajne warunki eksploatacyjne. Producenci samochodów w przeszłości często deklarowali, że łańcuch rozrządu jest elementem „dożywotnim” i nie wymaga wymiany przez cały okres eksploatacji pojazdu., zaś w praktyce jego trwałość zależy od wielu czynników, w tym stylu jazdy, regularności serwisowania silnika oraz jakości oleju silnikowego.
Objawy zużycia łańcucha rozrządu
Chociaż łańcuch rozrządu jest z założenia bardziej trwały niż pasek, również on podlega zużyciu. Charakterystyczne symptomy, które mogą świadczyć o problemach z układem rozrządu, to:
- metaliczne dźwięki dobiegające z okolic rozrządu,
- charakterystyczne grzechotanie po odpaleniu zimnego silnika,
- nierówna praca silnika, wibracje,
- spadek mocy i przyspieszenia,
- zapalająca się kontrolka silnika (Check Engine),
- błędy z czujnika położenia wałka rozrządu lub wału korbowego.
W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów konieczna jest szybka diagnoza w serwisie. Ignorowanie tych sygnałów może doprowadzić do przeskoczenia łańcucha na zębatkach i poważnego uszkodzenia silnika, łącznie z kolizją tłoków z zaworami.
Kiedy wymienić łańcuch rozrządu?
Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ interwał wymiany łańcucha zależy od konkretnego modelu silnika i jego producenta. W wielu jednostkach napędowych pierwsze oznaki problemów z łańcuchem pojawiają się już po przebiegu 120 000–150 000 km.
Szczególnie podatne na zużycie są modele, w których zastosowano cienkie, jednorzędowe łańcuchy rozrządu (często spotykane w nowoczesnych, lekkich jednostkach). W starszych silnikach, wyposażonych w masywniejsze łańcuchy, trwałość bywa większa, lecz nie oznacza to całkowitej bezobsługowości.
Jak dbać o układ rozrządu z łańcuchem?
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na trwałość łańcucha rozrządu jest regularna wymiana oleju silnikowego. Olej nie tylko smaruje elementy układu, ale też odprowadza ciepło i zanieczyszczenia, które mogłyby przyspieszyć zużycie. Korzystanie z olejów niskiej jakości lub przekraczanie interwałów wymiany skutkuje szybszym zużyciem ślizgów i łańcucha.
Dodatkowo należy:
- unikać nagłych przyspieszeń na zimnym silniku,
- stosować olej o parametrach zgodnych z zaleceniami producenta,
- nie ignorować objawów stuków i grzechotania,
- wykonać diagnostykę komputerową w razie zapalenia się kontrolki silnika.
Koszt wymiany łańcucha rozrządu
Wymiana łańcucha rozrządu to bardziej skomplikowana operacja niż wymiana paska. Wiąże się z koniecznością demontażu wielu elementów silnika, czasem nawet jego wyjęcia. Dlatego koszty takiej usługi bywają znacznie wyższe i zależą od modelu auta oraz zastosowanej konstrukcji.
Średni koszt wymiany łańcucha w popularnych modelach oscyluje w granicach 1500–3000 zł, ale w przypadku skomplikowanych silników (np. V6 lub V8 z wieloma wałkami rozrządu) cena może przekroczyć nawet 6000–8000 zł.
Podsumowanie
Łańcuch rozrządu to element, który w założeniu ma pracować przez wiele lat bez potrzeby wymiany, jednak jego trwałość w dużej mierze zależy od sposobu eksploatacji i dbałości o regularny serwis. Rozpoznanie objawów zużycia i odpowiednio szybka reakcja mogą uchronić przed bardzo kosztownymi naprawami silnika.
Dlatego, jeśli planujesz długie podróże, zakup używanego auta lub po prostu chcesz mieć spokojną głowę – skontroluj stan rozrządu w sprawdzonym warsztacie. W FastSerwis wykonamy dla Ciebie dokładną diagnostykę i w razie potrzeby profesjonalną wymianę rozrządu z użyciem wysokiej jakości części.
Twój silnik zasługuje na precyzję i bezpieczeństwo – a to zaczyna się od rozrządu.